Για τη στασιμότητα στην ανακατασκευή του “Ξενία” στο Βαθύ ενημερώνει ο δήμος Ανατολικής Σάμου.
Όπως σημειώνει, κατά την ανάληψη των καθηκόντων της, η σημερινή δημοτική αρχή παρέλαβε εν εξελίξει έργο ανακατασκευής του “Ξενία”. Ωστόσο, στην πορεία του έργου εντοπίστηκαν αστοχίες (κυρίως στατικές) και νέα ευρήματα, τα οποία έπρεπε να διορθωθούν και αυτό προκάλεσε μια αρχική υπέρβαση (συμπληρωματική χρηματοδότηση) περίπου 500.000€ από το χρηματοδοτικό εργαλείο στο οποίο ήταν ήδη ενταγμένο.
Η αστοχία αυτή στην αρχική μελέτη στατικότητας προκάλεσε στο έργο προσωρινή διακοπή, διότι δεν υπήρχαν άλλα χρήματα εγκεκριμένα, λόγω του ότι απορροφήθηκαν στις επιπλέον εργασίες που χρειάστηκαν.
Ο δήμος, “στο πλαίσιο της χρηστής διαχείρισης των οικονομικών του”, εξασφάλισε από ίδια κεφάλαια το ποσό των 340.000€ για την επανεκκίνηση και ολοκλήρωση του έργου που αφορούσε το ισόγειο και τον 1ο όροφο.
Επιπρόσθετα και λόγω του ότι η αρχική μελέτη δεν περιελάμβανε τον 2ο και 3ο όροφο, που θα έκανε το σύνολο του κτιρίου λειτουργικό, έγινε μελέτη και αίτημα χρηματοδότησης, από την παρούσα δημοτική Αρχή στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”, το οποίο αξιολογήθηκε και εντάχθηκε με την από 17/03/23 απόφαση (ΑΔΑ: 6ΨΓΤ46ΜΤΛ6-ΛΩΥ), με το ποσό του 1.384.860,51€.
Στην παραπάνω ένταξη του προγράμματος “Αντώνης Τρίτσης” περιλαμβάνεται και ποσό 927.751,56€ για τη δημιουργία σύγχρονου αμαξοστάσιου (στην περιοχή της Βλαμαρής), για τα οχήματα και μηχανήματα έργου του δήμου, αλλά και σύγχρονος χώρος αποθηκών.
“Αναγκαίες παρεμβάσεις που νοικοκυρεύουν την περιουσία του δήμου” αναφέρει η δημοτική Αρχή.
Μιχάλης Αγγελόπουλος: Πρώην Ξενία Σάμου, μια σύγχρονη δημιουργική πορεία
Το διατηρητέο κτίριο πρώην ξενοδοχείο Ξενία στο Βαθύ της νήσου Σάμου σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Σταμάτη το 1958 ο οποίος επέβλεψε και την κατασκευή του.
Στο εσωτερικό του κτιρίου διασώζονται δυο τοιχογραφίες του Αλέκου Φασιανού, σε κάθετο τοίχο του ισογείου σε κεντρικό χώρο και σε φορητό τελάρο στο ίδιο επίπεδο που έχουν κηρυχθεί διατηρητέες.
Το ξενοδοχείο Ξενία κτισμένο στη θέση του κτιρίου της Ηγεμονίας επί σειρά ετών είχε εγκαταλειφθεί και κατέρρεε. Οι αιτίες πολλές και ποικίλες, η επιλογή της θέσης σε συνδυασμό με την επιλογή των υλικών δόμησης της μοντέρνας αρχιτεκτονικής η γήρανση των υλικών σε συνδυασμό με το διαβρωτικό περιβάλλον, έλλειψη συντήρησης η και άστοχες επεμβάσεις, που μεμονωμένα η συνθετικά συνέβαλλαν στην φθορά του κτιρίου.
Μετα από πολύχρονες προσπάθειες του δημάρχου, των αντιδημάρχων και των Τεχνικών Υπηρεσιών, η συντήρηση και αποκατάσταση του πρώην ξενοδοχείου Ξενία, ιδιοκτησίας του ενιαίου δήμου Σάμου, εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020” (Υπ.αρ. απόφ.: 7670/ 28.06.2017 – ΑΔΑ:7ΞΣΨ465ΧΙ8-0ΞΣ – προϋπολογισμού 2.000.000€) με στόχο την επαναχρήση του κτιρίου μέσω της δημιουργίας Κέντρου Επιστήμης Λόγου και Τέχνης διεθνούς εμβέλειας με εκπαιδευτικό υποστηρικτικό χαρακτήρα για τα σχολεία και Κέντρου έρευνας και μελέτης για τον Πυθαγόρα και τον Αρίσταρχο για την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Από το 2018 ολοκληρώθηκαν οι απαιτούμενες τεχνικές μελέτες και μετα από δημοπράτηση του έργου συντήρησης και ξεκίνησαν άμεσα οι εργασίες αποκατάστασης.
Στο κτίριο του Ξενία έγινε συνολική στατική ενίσχυση – αποκατάσταση του κελύφους διατηρώντας αδιατάρακτα τα μορφολογικά του χαρακτηριστικά.
Στις τοιχογραφίες του Α. Φασιανού πραγματοποιήθηκαν αρχικά in situ σωστικές επεμβάσεις και επεμβάσεις προστασίας κατά τη διάρκεια των αναστηλωτικών εργασιών του κτιρίου και επιλεκτικές επεμβατικές εφαρμογές μετα την ολοκλήρωση των εργασιών. Ο ενιαίος δήμος Σάμου είχε προσκαλέσει μάλιστα για το σκοπό αυτό την καλύτερη συντηρήτρια/αποκαταστάτρια έργων τέχνης και μνημείων, μια επιστήμονα ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας, την κ. Πολυχρονιάδου.
Η πρόταση του ενιαίου δήμου Σάμου για τη δημιουργία Κέντρου Επιστήμης, Λόγου και Τέχνης στην ουσία περιλάμβανε μια σύνθεση παρεμβάσεων με στόχο την δημιουργία:
α) Διαδραστικού Κέντρου Περιβάλλοντος Αιγαίου (σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος – απόφαση του τότε αν. υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Γιάννη Τσιρώνη – και με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, ούτως ώστε το νησί να αποκτήσει ένα μεγάλο Κέντρο Περιβάλλοντος, σε απόλυτη συνάφεια με τον φυσικό πλούτο της Σάμου και το οποίο ως μοναδικό κέντρο στο Αιγαίο θα στελεχωθεί από έμπειρο επιστημονικό και διοικητικό δυναμικό)
β) Ψηφιακή βιβλιοθήκη Αρίσταρχου
γ) Μουσείο Μουσικών Οργάνων
δ) Ψηφιακό Κέντρο Αποδήμων Σαμίων
ε) Αναδημιουργία δωματίων, με βάση του βραβευμένου σχεδίου Ξενία για την Ελλάδα και την αποκατάσταση του μεγάλου έργου του Φασιανού (μετά την έξοχη μελέτη της Ελένης Πολυχρονιάδου).
Για την αποκατάσταση του Ξενία, το οποίο ήταν επί 30 χρόνια κλειστό, προσπάθησαν επίσης προηγούμενες δημοτικές αρχές. Ο ενιαίος δήμος Σάμου [2014-2019] αξιοποίησε όλο το υπάρχον υλικό, ανέτρεξε στην ιστορία του Ξενία, προσκάλεσε ειδικούς επιστήμονες (αρχιτέκτονες, μηχανικούς, περιβαλλοντολόγους, πανεπιστημιακούς) Σάμιους και μη και σε συνεχή επαφή με τα κεντρικά συναρμόδια υπουργεία, εκπόνησε όλες τις απαραίτητες μελέτες (και που μάλιστα λόγω των ειδικών στοιχείων τους μεταφέρθηκαν στο υπ. Πολιτισμού με το πλοίο – το οποίο με την πολύτιμη συνεισφορά του αποδέχτηκε το σύνολό τους δίνοντας το πράσινο φως ένταξης του έργου).
Ο τότε ενιαίος δήμος Σάμου σχεδίασε την παρέμβαση αυτή ως το κορυφαίο σημείο αναφοράς της “Σαμιακής Τριλογίας” (Αναβάθμιση Πλατείας Πυθαγόρα, Αποκατάσταση– Ανάδειξη και Αναδημιουργία Ηγεμονικού Κήπου και αναβάθμιση Δημαρχιακού Μεγάρου – Αποκατάσταση Ξενία).
